OD OBJĘCIA URZĘDU PRZEZ NASZ RZĄD GOSPODARKA ROŚNIE 2X SZYBCIEJ!!!
Naprawdę? Coś nie tak na osi x
Jeżeli na osi x nie umieścimy takich samych okresów (np. miesięcy), kształt wykresu może się znacznie zmienić. Ponieważ na lewym wykresie manipulator rozciągnął 8 miesięcy poprzedniego rządu na szerokość na dwukrotnie dłuższym odcinku aniżeli 16 miesięcy jego władzy, wzrost gospodarki wydaje się bardziej gwałtowny. Jaka jest prawda? Nowy rząd w rzeczywistości osiągnął wzrost o 210 punktów, tak samo jak poprzedni rząd, ale w dwukrotnie dłuższym okresie. A tym by się pewnie nie pochwalili.
ZYSKI SPADŁY NAM TAK BARDZO. MUSIMY ZWALNIAĆ PRACOWNIKÓW!!!
Naprawdę? Spróbujmy wykorzystać oś y od 0 do 100%
Jeżeli ktoś chce podkreślić, jak bardzo na przestrzeni lat wartość spadła, zastosuje pierwszy wykres. Jeżeli nie, zastosuje drugi. Oba bazują na tych samych danych i w istocie oba są prawidłowe. Chodzi jednak o kontekst. Czasami różnica 2% może być ważna. Czasami jednak nie i prawdziwy manipulator, stosując pierwszy wykres, z pewnością łatwiej wystraszy swoich odbiorców.
Co chce mi przekazać ten rysunek?
Gdy ktoś następnym razem pokaże ci wykres, nie patrz tylko na kreski i krzywe. Sprawdź:
Osie, Liczby, Skale i Kontekst
GLOBALNE OCIEPLENIE PRZECIEŻ NIE ISTNIEJE!
Popatrzmy na to z bliska
Sytuacja może się odwrócić zależnie od kontekstu. Na górnym wykresie wydaje się, że w ciągu 140 lat temperatura globalna podniosła się bardzo niewiele. W kontekście, w którym zmiana o jeden stopień może zaburzyć cały ekosystem planety i duża część planety stanie się obszarem nienadającym się do zamieszkania, należy się bliżej przyjrzeć danym. Dlatego wykres na dole ma o wiele większą wartość interpretacyjną.
Jak statystyka kłamie?
Wyobraź sobie dwa szpitale – X i Y.
Szpital X wyleczył 900/1000 (90 %), a Y wyleczył 800/1000 (80 %) swoich pacjentów.
Do którego szpitala iść?
Szpital X wyleczył więcej pacjentów. Pójdę tam!
Naprawdę?
Poważnie chorzy: szpital X wyleczył
30 / 100 …. 30 %
szpital Y wyleczył
210 / 400 …. 52,2 %
Lekko chorzy: szpital X wyleczył
870 / 900 …. 96,6 %
szpital Y wyleczył
590 / 600 …. 98,3 %
To nie gra !!! Hmm …
Tu jest wyjaśnienie
Nazywane jest to paradoksem Simpsona.
Problem tkwi w tym, że połączyliśmy dwie odmienne grupy: ciężko i lekko chorych.
Jeżeli chcesz coś w ten sposób oceniać, musisz się najpierw zastanowić, czy nie łączysz grup ludzi (podmiotów) o zbyt odmiennych cechach w kontekście tego, co badasz (np. zdrowie starych i młodych, ceny domów i mieszkań itp.).
| Ciężko chorzy | Lekko chorzy | Razem | |
| Szpital X | 30/100 (30 %) | 870/900 (96,6 %) | 900/1000 (90 %) |
| Szpital Y | 210/400 (52,5 %) | 590/600 (98,3 %) | 800/1000 (80 %) |